2. Jakie procesy są potrzebne w firmie, aby wprowadzić PowerBI?
2. Jakie procesy są potrzebne w firmie, aby wprowadzić PowerBI?
Artykuły
Budżetowanie - co to takiego i jak to ugryźć?
Ogólnie rzecz biorÄ…c, budżetowanie to proces planowania dÅ‚ugoterminowego w firmie. Proces, który skÅ‚ada siÄ™ z etapów i w którym biorÄ… udziaÅ‚ wszystkie dziaÅ‚y przedsiÄ™biorstwa których menadżerowie odpowiedzialni sÄ… za zaplanowanie konkretnych dziaÅ‚aÅ„ i zasobów na budżetowany okres (zazwyczaj nadchodzÄ…cy rok kalendarzowy). Ciężko ustalić dobry i sÅ‚użący rozwojowi firmy budżet, bez konfrontacji z dotychczasowymi, a potem bieżącymi wynikami poszczególnych dziaÅ‚ów w firmie.
​
Jak zatem stworzyć dobry budżet? Planowanie budżetu dobrze zacząć od ustalenia strategii dziaÅ‚ania firmy. Strategia taka powinna jasno odpowiadać na pytania: Jakie rynki bÄ™dÄ… dla nas najważniejsze? Jakie projekty bÄ™dziemy realizować? Jakie sÄ… nasze ambicje odnoÅ›nie wzrostu przychodu? SÄ… to ramy merytoryczne i finansowe, w których bÄ™dÄ… poruszać siÄ™ menadżerowie planujÄ…c dziaÅ‚ania i wydatki. Wraz ze strategiÄ… formuje siÄ™ model biznesowy (najczęściej w prostych arkuszach kalkulacyjnych), który na bieżąco jÄ… weryfikuje. W modelu biznesowym zestawiamy nasze ambicje z warunkami ograniczajÄ…cymi, przykÅ‚adowo:
​
AMBICJA: chcę sprzedawać 50% więcej rok do roku.
WARUNKI OGRANICZAJÄ„CE:
-
Czy dam radę tyle wyprodukować? Kiedy skończą się możliwości obecnego parku maszynowego? Kiedy inwestować w rozbudowę i jakie to będą koszty?
-
Czy bÄ™dzie mnie stać na zakup tylu komponentów, biorÄ…c pod uwagÄ™ Å›rodki pieniężne i czas dostawy komponentów?
-
Ile osób bÄ™dÄ™ musiaÅ‚ zatrudnić, aby obsÅ‚użyć produkcjÄ™ i sprzedaż? Jakie to bÄ™dÄ… koszty? Czy jest tylu specjalistów na rynku? Itd…
ZaÅ‚ożeÅ„ do naszego modelu dokonujemy na prostych liczbach oraz ogólnych informacjach. Zdarza siÄ™, że takie modele powstajÄ… w pokoju zarzÄ…du na flipchartach czy tablicach i dokumentuje siÄ™ je zdjÄ™ciami z telefonu. Forma dowolna. Ważne, aby kluczowe zaÅ‚ożenia siÄ™ „spinaÅ‚y” w jednÄ… caÅ‚ość i wszystkie warunki ograniczajÄ…ce zostaÅ‚y wziÄ™te pod uwagÄ™. My oczywiÅ›cie rekomendujemy arkusz kalkulacyjny – Å‚atwiej siÄ™ dodaje.
Masz już strategie zweryfikowanÄ… przez model biznesowy. ZaÅ‚óżmy, że ostatecznie wylÄ…dowaliÅ›my na możliwoÅ›ci 25% wzroÅ›cie rok do roku. Teraz chcesz zakomunikować strategiÄ™ i rozpocząć budżetowanie w swojej firmie.
Zatrzymaj siÄ™ na moment i zastanów siÄ™ nad przepÅ‚ywem informacji. Czy wiesz, w jakiej formie i ile razy ona do Ciebie wróci? Bo wróci na pewno. NaturÄ… komunikacji ludzkiej jest jej niedoskonaÅ‚ość – każdy sÅ‚yszy trochÄ™ coÅ› innego. Niezależnie od talentów oratorskich autora wypowiedzi, tak już po prostu jest. ZaÅ‚óżmy optymistycznie, że 50% Twojego zespoÅ‚u zrozumie TwojÄ… wizjÄ™ bezbÅ‚Ä™dnie, 30% wróci z pytaniami (do Ciebie lub do pozostaÅ‚ych czÅ‚onków zespoÅ‚u), a 20% nie pytajÄ…c po prostu usiÄ…dzie i przebrnie przez planowanie budżetu źle, co siÄ™ okaże dopiero na kolejnym spotkaniu. I tak kilkukrotnie, bo informacje bÄ™dÄ… krążyÅ‚y po firmie, zanim proces budżetowania stanie siÄ™ jasny dla wszystkich…
Pierwsza myśl na widok tego obiegu informacji? Co za marnotrawstwo czasu!
Może ciężko w to uwierzyć, ale podczas budżetowania większość tego marnotrawstwa powodowane jest formą wymiany informacji i zrozumieniem procesu, często gasnącym na każdym kolejnym szczeblu.
W OneSource oferujemy klientom pomoc w budowie modelu i formuÅ‚owaniu strategii. Jednak tam, gdzie dodajemy najwiÄ™cej wartoÅ›ci jest skrócenie do minimum samego procesu budżetowania.
Co zyskuje nasz klient?
-
Spójna forma narzÄ™dzi i dobre zrozumienie ćwiczenia przez pracowników eliminujÄ… bÅ‚Ä™dy, które czÄ™sto wychodzÄ… na spotkaniach budżetowych i marnujÄ… czas najdroższych ludzi w firmie.
-
Narzędzia same konsolidują i prezentują dane budżetowe, nawet w trybie rzeczywistym. Oszczędza to bardzo dużo czasu i energii dotąd poświęcanych na sklejanie tabelek.
-
Dane dostępne są od zaraz, nie musimy czekać na konsolidacje. Umożliwia to nam przeliczenie modelu nawet po drobnych zmianach. Taka funkcjonalność bardzo przydaje się podczas kalibracji budżetu przez zarząd.
-
Bezpieczeństwo informacji, bo wrażliwe dane nie są przesyłane mailowo.
Ale wracajÄ…c do tematu – zakomunikowaÅ‚eÅ› rozpoczÄ™cie budżetowania, strategiÄ™ i oczekiwania firmy. Teraz piÅ‚ka jest już w rÄ™kach pracowników, a ci lepiej, żeby spÄ™dzali czas na jakoÅ›ci swoich zaÅ‚ożeÅ„ do budżetu, a nie przeklejaniu ich z pliku do pliku.
dobry proces budżetowy = więcej czasu = lepsze założenia = dobry budżet
Mam budżet - co dalej?
Dobrze skrojony budżet to poÅ‚owa sukcesu – wiemy już, jakie mamy cele i zasoby do ich realizacji. Kolejnym ważnym puzzlem w caÅ‚ej ukÅ‚adance jest kontrola budżetu. Bez kontroli i otwartoÅ›ci na zmiany budżetu (tak dokÅ‚adnie, zmiany naszych planów w oparciu o bieżącÄ… sytuacjÄ™), Å‚atwo o rozczarowanie podczas finalnego rozliczania podjÄ™tych planów.
Sprawdzanie budżetu to cykliczne, przeważnie miesiÄ™czne zestawienie planu z wykonaniem i analiza odchyleÅ„ na poszczególnych pozycjach budżetu.
Kontrola, sprawdzanie, rozliczanie… to nie kojarzy siÄ™ nikomu dobrze. Ale dlaczego? Może warto spojrzeć na temat kontroli naszych osiÄ…gnięć z innej strony?
Sprawdzanie siebie (siebie, czyli firmy) daje bardzo dobry feedback na temat naszych dziaÅ‚aÅ„. Na wÅ‚asnych bÅ‚Ä™dach uczyć siÄ™ ciężko, to fakt. Nikt nie lubi rozmawiać o tym, co mu siÄ™ nie udaje Ale z drugiej strony dosyć krótkowzroczne i prowadzÄ…cy donikÄ…d może być brak refleksji nad tym, co nam nie wychodzi. To wÅ‚aÅ›nie tutaj, w momencie kontroli dziaÅ‚ania i realizacji planów, wiele firm bezpowrotnie traci możliwość wprowadzenia zmian, które pozwalajÄ… im rozwinąć siÄ™.
Strata tej możliwoÅ›ci najczęściej zwiÄ…zana jest z podejÅ›ciem kadry zarzÄ…dzajÄ…cej do rozliczania pracowników z ich obowiÄ…zków. Ale drugim ważnym problemem (może nawet ważniejszym) jest brak wymiernych i sensownych narzÄ™dzi do kontrolowania. IdealnÄ… sytuacjÄ… jest taka, w której pracownicy każdego szczebla sami potrafiÄ… i chcÄ… (!!!) sprawdzać swojÄ… wydajność w pracy. MogÄ… wtedy na bieżąco wprowadzać mikrozmiany, sÅ‚użące caÅ‚ej organizacji. Taka bieżąca kontrola firmy nie tylko pozwala utrzymać przedsiÄ™biorstwo w okreÅ›lonych ramach finansowych, ale również niesie za sobÄ… efekt uczenia siÄ™ i kreuje know-how pozwalajÄ…cy planować coraz dokÅ‚adniej i dziaÅ‚ać efektywniej.
Jak to zrobić? Jakie narzÄ™dzia możesz dać swojej firmie, żeby kontrola dziaÅ‚aÅ„ sÅ‚użyÅ‚a rozwojowi, a nie byÅ‚a tylko przykrym obowiÄ…zkiem managerów?
Pomocne w takiej sytuacji sÄ… spersonalizowane narzÄ™dzia do kontroli. SÄ… one o wiele potężniejsze niż standardowe pakiety biurowe. Z kolei benchmarki i badania rynku sÄ… drogie i czÄ™sto zarezerwowane dla podmiotów dziaÅ‚ajÄ…cych na dojrzaÅ‚ych i przebadanych rynkach. A jednak najwiÄ™cej rzetelnych informacji pÅ‚ynie do nas wÅ‚aÅ›nie z wnÄ™trza naszej wÅ‚asnej organizacji. Ale żeby je wykorzystać w procesie planowania i kontrolowania, trzeba nauczyć siÄ™ je zbierać, przetwarzać i wykorzystywać do czegoÅ› wiÄ™cej, niż tylko suche rozliczanie pracowników z zaÅ‚ożonych celów.
Celem kontrolowania nie jest rozliczanie i karanie. Celem kontrolowania jest wyciÄ…gnie wniosków. Wniosków pozwalajÄ…cych na rozwój firmy.
NarzÄ™dzia i wiedza, którÄ… my chcemy przekazać Twojej firmie, to miÄ™dzy innymi proste i czytelne raporty. Raporty te aktualizujÄ… siÄ™ w czasie rzeczywistym. Nikt nie musi ich godzinami przygotowywać na kwartalne podsumowania. W każdym momencie można sprawdzić, w jakiej kondycji jest organizacja, które plany sÄ… zrealizowane, a które nie – i co najważniejsze – dlaczego tak jest. Sama informacja, czy plan zostaÅ‚ zrealizowany sÅ‚uży suchej kontroli ludzi. To nie jest rozwojowe. Bo to dziÄ™ki wiedzy, dlaczego nasze zaÅ‚ożenia nie sÄ… realizowane, możemy podejmować trafne decyzje dotyczÄ…ce zmian w firmie, zmian w planie i budżecie. Tak, budżet można (a czasami nawet trzeba) zmieniać w trakcie jego realizacji. ZakÅ‚adajÄ…c plany budżetowe nie jesteÅ›my w stanie wziąć pod uwagÄ™ wszystkich zmiennych na najbliższy rok. Ale jesteÅ›my w stanie je wychwycić i w pewnym sensie “naprawić” korzystajÄ…c z mÄ…drych narzÄ™dzi do kontrolowania. Takie reagowanie na bieżąco pozwala uniknąć rozczarowania brakiem wyniku na koniec roku kalendarzowego, przy okazji rozliczania budżetu.
Skuteczne prognozowanie wyników firmy.
Skuteczne prognozowanie wyników firmy – czyli w jakim celu i jak prognozować wyniki firmy w niepewnych czasach.
Po co mi prognozowanie wyników? 
​
PracujÄ…c z MSP czÄ™sto mierzÄ™ siÄ™ z pytaniem, po co prognozować wyniki firmy, skoro czasy sÄ… niepewne oraz z pytaniem, czy w ogóle możliwe jest skuteczne prognozowanie w takich warunkach. Każdy przedsiÄ™biorca ma taki sam cel, niezależnie od tego jak go artykuÅ‚uje: prowadzenie firmy ma przynieść wÅ‚aÅ›cicielowi wynagrodzenie za ryzyko, którego siÄ™ podjÄ…Å‚. Prostymi sÅ‚owami – w pierwszej kolejnoÅ›ci firma musi uzyskać odpowiednie wyniki, a w drugiej przedsiÄ™biorca musi wiedzieć, ile zarobi jego firma, a także kiedy bÄ™dzie mógÅ‚ te pieniÄ…dze wypÅ‚acić lub reinwestować. Wyniki, które otrzymuje od ksiÄ™gowej mogÄ… pokazywać dobrÄ… kondycjÄ™ firmy, choć w rzeczywistoÅ›ci w bieżącym cash flow może brakować pieniÄ™dzy na opÅ‚acenie faktur kosztowych. 
​
Na poczÄ…tku wÅ‚aÅ›ciciel planuje sam, bardzo czÄ™sto w gÅ‚owie, a horyzont prognozy determinuje jego skÅ‚onność do ryzyka. DziÄ™ki wyczuciu odpowiada sobie na pytania co czeka jego firmÄ™ za tydzieÅ„, miesiÄ…c lub kwartaÅ‚. Mniej wiÄ™cej wie, ile może sprzedać w jakiej porze roku, jakÄ… “górkÄ™” zostawić na zakup towarów, ile bÄ™dzie na nie czekaÅ‚, czy kupić wiÄ™cej czy mniej. 
​
Kiedy zacząć prognozować?
Tak zwane “czucie” wÅ‚asnego biznesu wyrabia siÄ™ w przedsiÄ™biorcach z biegiem lat. Jak Å‚atwo siÄ™ jednak domyÅ›lić taki stan rzeczy nie trwa dÅ‚ugo, organizacja roÅ›nie i wiele rzeczy umyka “powonieniu” wÅ‚aÅ›ciciela. ZdarzajÄ… siÄ™ również mniej przyjemne problemy niż “wzrost organizacji”. W 2019 roku wielu wÅ‚aÅ›cicieli z powodu pandemii COVID-19 straciÅ‚o wraz ze smakiem i wÄ™chem również czucie biznesu. Nic dziwnego, rzeczywistość jakÄ… znali przestaÅ‚a istnieć. W takich sytuacjach umiejÄ™tność modelowania naszej organizacji to być albo nie być. 
​
Czym jest model i jak siÄ™ go tworzy?
Model prognostyczny to wÅ‚aÅ›nie przeniesienie do pliku tego tzw. “czucia” zarzÄ…du, w formie zbioru funkcji i przedstawienie go w liczbach na osi czasu (wsad merytoryczny). NastÄ™pnie do zaÅ‚ożeÅ„ merytorycznych dodajemy historyczne dane iloÅ›ciowe i modelujemy scenariusze “co by byÅ‚o gdyby”. Co jeÅ›li przyjmÄ™ wzrost sprzedaży +50% w przyszÅ‚ym roku? Czy bÄ™dzie mnie stać mnie na komponenty? Czy mam miejsce w magazynie? Czy mam ludzi do obsÅ‚ugi? A jeÅ›li nie, to w jakich ramach czasowych bÄ™dÄ™ musiaÅ‚ to wszystko zorganizować? Inny przykÅ‚ad, ten sam model: wiem, że ceny komponentów pójdÄ… w górÄ™ w przyszÅ‚ym roku o 20%. O ile powinienem podnieść moje ceny? Co jeÅ›li nie mogÄ™ podnieść ceny jeszcze przez 1 rok? Ile kosztów muszÄ™ Å›ciąć i na kiedy lub ile wiÄ™cej muszÄ™ sprzedać, żeby nie stracić?
​
Kręgosłupem każdego modelu jest łańcuch przyczynowo-skutkowy:
-
Jeśli chce sprzedać, to muszę kupić
-
Jeśli muszę kupić, to z jakim wyprzedzeniem i za ile
-
Czy jeśli przyjedzie transport, to czy będzie miejsce w magazynie?
-
Czy będę miał wystarczająco dużo ludzi, żeby obsłużyć logistykę i sprzedaż?
PodsumowujÄ…c:
dane historyczne + łańcuch przyczynowo skutkowy + założenia merytoryczne zarządu = model prognostyczny
DoÅ›wiadczenie podpowiada i utwierdza mnie za każdym razem w przekonaniu, że najlepsze efekty daje proste podejÅ›cie i jak najprostsze przygotowanie funkcji wyliczajÄ…cych. Model musi być zrozumiaÅ‚y dla wszystkich zainteresowanych, a w szczególnoÅ›ci dla wÅ‚aÅ›cicieli, managerów, a nie wyÅ‚Ä…cznie dla jego twórców. Wypracowanie prostego modelu, niejednokrotnie jest trudne i czasochÅ‚onne. Aby ocenić czy model dziaÅ‚a poprawnie, możemy do niego podstawić nasze dane historyczne i zweryfikować jaki wynik podaje za już “zamkniÄ™te miesiÄ…ce”. 
​
Prognozowanie, podobnie jak budżetowanie, ma sens tylko wtedy, gdy zamierzamy tę prognozę kontrolować i wyciągać z niej wnioski. 
Pomyłki są  wpisane w proces prognostyczny, natomiast analiza tych pomyłek to jedyna właściwa droga do zrozumienia biznesu i minimalizacji błędu kolejnej prognozy.